Rusya’nın Ukrayna’yı işgali 100’üncü günü geride bırakırken, savaşın getirdiği yıkım Ukrayna’nın her bölgesinde hissedilirken, global besin ve güç arzındaki tesirleri ise başta Avrupa olmak üzere dünyanın her köşesinde hissediliyor. Avrupa’da başta Fransa olmak üzere kimi ülkelerin savaşın en kısa müddette sona ermesi için hem Rusya hem de ABD nezdinde temaslarda bulunduğu belirtilirken, Washington ve Moskova’dan gelen “geri adım atılmayacak” çıkışları, “savaşın uzamasını kim istiyor?” sorusuna sebep oldu. Son olarak Rusya’nın haftalar sonra Ukrayna’nın başşehri Kiev’de Batılı ülkelerden gönderilen silah sistemlerinin bulunduğunu sav ettiği bir tren istasyonunu vurması, “Savaş yine ülkenin kuzeyine ve batısına mı yayılacak” kaygısına sebep oldu.
PUTİN’DEN KİEV BİLDİRİSİ
Rusya başkanı Vladimir Putin’in Kiev’i gaye alan füze saldırısından kısa bir mühlet sonra Rus devlet televizyonu Rossiya-1 televizyonuna verdiği demeçte, “ABD’nin Ukrayna’ya uzun menzilli füze tedarik etmesi halinde, Rusya’nın şu an kadar vurmadığı amaçları vuracağını” ilan etmesi de, savaşın uzayacağı ve yayılacağına yönelik kaygıyı artırdı. Rusya’nın güç kaynakları alanındaki üstünlüğüne ek olarak, Ukrayna tahılının dış piyasalara çıkışını engelleyerek, Batı, bilhassa de Avrupa siyaseti üzerinde bir baskı ve tesir aracı olarak kullandığı, savaşın mühletini uzatarak bu aracın gücünü pekiştirmek istediği düşünülüyor. Kremlin’in, bilhassa Avrupa iktisadının ve siyasetinin kırılgan yapısının, savaşın tesirlerini taşımakta zorlanacağı ve yakın vakitte Rusya’nın taleplerine yakın bir teklifle masaya geleceğini düşündüğü bedellendiriliyor.
ABD’NİN ATLANTİK GAYESİ
Ukrayna savaşı sonucunda, Avrupa üzerindeki tesirini artıran ve NATO’yu son 30 yılın en güçlü pozisyonuna getirme bahtı elde eden ABD’nin de, savaşın uzamasından Rusya üzere yararlı çıktığı hesaplarını yaptığı kaydediliyor. Biden idaresinin son olarak, envanterindeki en gelişmiş çok namlulu roket atar sistemlerini Ukrayna’ya göndermesinde de bu hesabın tesirli olduğu düşünülüyor. Tekrar Washington idaresinin, Yunanistan ve Doğu Avrupa ülkelerinin elindeki eski Sovyet silahlarının Ukrayna’ya gönderilmesinde faal rol oynadığı biliniyor. Washington’un, Fransa ve Almanya’nın, ABD’ye alternatif bir Avrupa projesinin Ukrayna savaşının tesiriyle büsbütün sona erdiğini ve bu avantajdan kolay kolay vazgeçmek istemediği düşünülüyor.
AVRUPA SÜRATLİ TAHLİL PEŞİNDE
Avrupa ülkelerinin ise Washington ve Moskova’nın siyasetleri karşısında bir çıkış yolu bulmakta zorlandığı görülüyor. Son olarak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Fransız mahallî medyasına verdiği bir söyleşide “Diplomatik bir tahlil için Putin küçük düşürülmemeli” çıkışı, ABD ve İngiltere’nin takviyesini alan Ukrayna’nın sert reaksiyonuyla karşılandı. Öte yandan The New York Times muharriri Thomas Friedman’ın köşesinde, kimi Avrupalı ülke önderlerinin ABD Başkan’ı Biden’la görüşmelerinde, Putin’i bir ateşkes mutabakatına ikna etmesi için teşebbüslerde bulunduğunu belirten yazısı, Atlantik’in iki yakasının savaştan beklentisindeki ayrışmayı gözler önüne serdi.